Από την άλλη, ο Michel Foucault, με την ανάλυσή του για τις βιοπολιτικές και τις τεχνολογίες του εαυτού, μας καλεί να δούμε την εργασία ως μηχανισμό πειθάρχησης αλλά και ως εργαλείο συγκρότησης υποκειμενικότητας. Η εργασία στην εποχή της νεωτερικότητας δεν είναι απλώς παραγωγή, αλλά και τρόπος με τον οποίο τα άτομα αυτοκατασκευάζονται μέσα από κανονιστικά πλαίσια και μηχανισμούς εξουσίας. Η σύγχρονη κοινωνική θεωρία επισημαίνει επίσης τη σημασία της συναισθηματικής και συμβολικής διάστασης της εργασίας, όπως φαίνεται στο έργο της Arlie Hochschild για τη «συναισθηματική εργασία», καθώς και τις πολιτικές της φροντίδας και του σώματος που εξετάζουν φεμινιστικές θεωρήσεις. Η εργασία είναι ταυτόχρονα υλική παραγωγή και αναπαράσταση πολιτισμικών ταυτοτήτων, σχέσεων εξουσίας και κοινωνικής αναγνώρισης. Ο διττός χαρακτήρας της ως πηγής ικανοποίησης και εξάσκησης της ανθρώπινης ανάγκης για δημιουργικότητα, αλλά και ως πηγής αλλοτρίωσης και αφόρητων απογοητεύσεων, έχει απασχολήσει συστηματικά τις κοινωνικές επιστήμες. Συναφώς, ο Richard Sennett έχει αναδείξει τη σημασία της μαστοριάς στον σύγχρονο καπιταλισμό και την ανθεκτικότητά της.

Ιστορικά, η κοινωνιολογία της εργασίας διερεύνησε διαφορετικές διαστάσεις της οργάνωσης των  οργανισμών συμπεριλαμβανομένων των δομών στις οποίες λαμβάνει χώρα η εργασία και των διαδικασιών εκμετάλλευσης του εργατικού δυναμικού. Ο κλάδος έστρεψε από νωρίς την κριτική του ματιά στην λεγόμενη επιστημονική οργάνωση της εργασίας, την οποία ανέπτυξε ο Frederick Winslow Taylor. Ταυτόχρονα, αμφισβήτησε την οργάνωση των κοινωνικών σχέσεων παραγωγής, εστιάζοντας στην μισθωτή απασχόληση, τόσο ως συμβατική μορφή ανταλλαγής μεταξύ εργαζομένων και εργοδοτών, όσο και ως χώρο για τη διαμόρφωση συγκρούσεων και διαπραγματεύσεων. Ιδιαίτερα από το δεύτερο μισό της δεκαετίας του 1970, ενδιαφέρθηκε επίσης για ζητήματα απασχόλησης, ανεργίας, επισφάλειας και υποαπασχόλησης, σε ένα πλαίσιο που χαρακτηρίστηκε από την εμφάνιση σημαντικών μετασχηματισμών στο καθεστώς απασχόλησης και στις χρήσεις του εργατικού δυναμικού, είτε μισθωτού, είτε ανεξάρτητου, είτε άτυπου (εθελοντική εργασία, αναπαραγωγική ή οικιακή εργασία κ.λπ.).